Doğadan Çaldığımız Yeter / Artık Doğa İçin Çalalım!

30 Mart 2009 Pazartesi

EPİDURAL HURAFELER


Doğum ağrısının giderilmesi arzusu ve günümüzde konforlu bir doğum isteği nedeniyle pek çok yöntemler denenmiş olup, bunların içinde en güvenilir olan Epidural Anestezi-Analjezi yöntemi hem normal yolla hem de sezaryenle olan doğumlar için giderek daha popüler hale gelmiştir. Hangi yolla olursa olsun doğumda bebek ve anne güvenliği asla riske edilmemeli, ayrıca annenin hayattaki en önemli anlardan biri olan doğum esnasında maksimum konforun sağlanması arzulanmaktadır.

Ancak toplum içerisinde Epidural Anestezi ile ilgili bazı yanlış ve kişileri tedirgin eden noktalar vardır. Biz bu noktaları aydınlatıp, epidural anestezi ile ilgili yanlış bilinen sorulara cevaplar aradık.

FELÇ OLUR MUYUM?

Epidural anestezi uygulanan hastalarda, gerek uygulamaya bağlı ve gerekse kullanılan ilaçlara bağlı felç olma ihtimali yoktur. Bu söylenti uygulama yapılan bölgenin omuriliğe çok yakın olması sebebiyle ortaya çıkmıştır. Hâlbuki epidural uygulama yapılan bölge, sinir ağının yoğun olduğu omurilik dışındadır. Elbette ki epidural anestezinin, uygulama konusunda deneyimli bir ekip tarafından yapılmış olması şarttır.

EPİDURAL ANESTEZİ SONRASI BAŞIM AĞRIR MI?

Farklı bir anestezi yöntemi olan ve omurilik içine ince bir iğne ile girilerek yapılan SPİNAL ANESTEZİ sonrasında hastalarda baş ağrısı olabilmektedir. Hastadaki anatomik değişiklikler veya uygulama yapan kişinin deneyimsizliği sebebiyle epidural anestezi yapılırken, yanlışlıkla spinal anesteziye sebep olunursa hastada baş ağrısı görülebilir. Uygulanan ilaçlara bağlı allerjik reaksiyon olması durumunda da benzer bir etki görülebilir. Söz konusu baş ağrısı bir hafta ila 10 gün arasında kendiliğinden geçebileceği gibi, hemen geçmesi istenirse, anestezi doktoru tarafından o bölgeye yapılacak başka bir enjeksiyon ile ağrı durdurulmaktadır.

EPİDURAL ANESTEZİ BEL AĞRISINA SEBEP OLUR MU?

Doğru bir şekilde yapılan epidural anestezi uygulaması, hiçbir suretle bel ağrısına neden olmamaktadır. Doğum sonrası annelerde görülebilen, rahim küçülmesine bağlı bel ağrıları epidural anesteziden kaynaklanmamaktadır. Doğum yapmış annelerin hamilelik dönemlerinde gevşemiş olan karın ve bel kaslarını güçlendirici egzersizler yapmaları, loğusalık sonrasında bel ağrısı şikâyetlerini ortadan kaldıracaktır.


EPİDURAL ANESTEZİNİN ETKİLEMEME İHTİMALİ VAR MI?

Hastadaki anatomik değişikliklere ve uygulama yapan anestezi doktorunun deneyimsizliğine bağlı olarak epidural anesteziden az etkilenme ya da hiç etkilenmeme durumu olabilmektedir. Bu gibi hallerde uygulama tekrarlanabilir veya başka bir anestezi türü seçilebilir. Ama hepsinden önemlisi hastaların bu uygulamayı yaptıracakları merkezi ve anestezi hekimlerini doğru seçmelidir. Maalesef çeşitli ticari kaygılarla ve hasta kaçırmamak adına epidural anestezi konusunda deneyimi olmayan kişiler tarafından bazı kliniklerde yanlış uygulamalar yapılmaktadır. Bu durum hastalara zarar vermek dışında epidural anestezi yönteminin de kötü anılmasına neden olmaktadır.


EPİDURAL ANESTEZİ BEBEĞE ZARAR VERİR Mİ?

Epidural anestezi uygulaması gerek normal doğumda ve gerekse sezaryen ameliyatlarında hem anneye hem de bebeğe güvenli ve konforlu bir doğum sağlamaktadır. Epidural uygulama esnasında anneye yapılan hiçbir ilaç kana karışmamakta ve böylece bebeği etkileme ihtimali olmamaktadır. Genel anestezi uygulaması esnasında ve bebeğin geç çıkması durumlarında anneye yapılan ilaçların bebeği etkileme riski göz önüne alındığında epidural anestezinin üstünlüğü ve güvenilirliği tartışılmazdır.


EPİDURAL ANESTEZİ DOĞUMUN NORMAL SEYRİNİ ETKİLER Mİ?

Epidural anestezi uygulaması yapılan normal doğumlarda annenin bütün algılayacağı sancı yerine alt bölgelerinde olan bir basınç hissidir. Ağrının olmaması sebebiyle panik yapmayan, düzgün nefesler alıp bebeğin oksijenlenmesini bozmayan ve doğum eylemine gönüllü ve aktif olarak katılan anne bu sayede bebeğine yardımcı olabilecektir. Ayrıca yapılan epidural anestezi sayesinde, doğum kanalının dokuları da rahatlamış ve gevşemiş olacağı için bebeğin daha süratli ve sıkışmadan ilerlemesi mümkün olmaktadır.


Anne adaylarının korkulu rüyası olan doğum, günümüz tıbbının en güvenilir uygulamalarından Epidural Anestezi-Analjezi yöntemi sayesinde artık mutluluk içerisinde yaşanabilmekte ve doğum salonlarından yükselen ağrı haykırışları yerini mutluluk dolu kahkahalara bırakmaktadır.

Tüm anne adaylarına sağlıklı ve sevinçli bir doğum dileklerimizle.



Uz. Dr. İbrahim Ali TURHAN
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı
23.03.2009- AHUNAME



Bu yazıyı NİSAN 2009 AHUNAME gazetemizde ayrıca okuyabilirsiniz.

23 Mart 2009 Pazartesi

DOĞUM İÇİN HAZIR OLMASI GEREKEN VALİZ İÇERİĞİ


ANNELER İÇİN;

v Emzirmeye uygun, pamuklu bir gecelik veya pijama
v Sabahlık
v Kısa pamuklu veya yün çorap
v Fanila
v Pamuklu ağı ve kenarı geniş külot
v Askıları lastik olmayan, göğsün tamamını içine alacak şekilde geniş, alttan göğsü destekleyen, pamuklu, mümkünse emzirmeye uygun sütyen
v Yoğun günler için, emici hijyenik pet
v Havlu, sabun, diş fırçası, tuvalet kâğıdı, vb. gibi temizlik malzemeleri
v Eve dönerken giyilebilecek uygun bir giysi
v Islanmaya uygun, alçak topuklu terlik (Tokyo türü olmasın. Islak zeminde kayabilir.)
v Tarak, saç tokası, dudak nemlendiricisi, makyaj malzemeleri
v Not defteri, kalem, cep telefonu, önemli durumlarda aranacak yakınların telefon numaraları


BEBEKLER İÇİN;

v Pamuklu, dikişleri misina değil iplikle dikilmiş dantelleri sentetik olmayan zıbın ya da fanila
v Patiksiz, düz paçalı alt pijama
v Patiksiz, düz paçalı tulum
v Pamuklu, dantelleri ve dikişleri sentetik olmayan başlık
v Pamuklu çorap
v Hazır bez
v Pamuklu, ağır olmayan battaniye

DOĞUMA HAZIRLIK VE DOĞUM


• Normal gebelik süresi ne kadardır?
• Doğuma hazırlık neleri kapsar?
• Hastane seçiminde nelere dikkat edilmeli?
– Hangi hastaneyi niçin seçtiniz?
– 2. alternatif hastanenin önemi
• Hastanede kalış süresi


• 38. haftada hazırlıkların tamamlanmış olması gerekir.
• Hastane seçimi;
– Tam teçhizat
• 24 sa. Anestezi uzmanı
• Riskli durumlarda yoğun bakım
• Sevk olanakları
– Temiz
– Enfeksiyon kontrolü var
– İlgili
– Yakın
– Bebek dostu
– Bütçeye uygun
– Ulaşımı kolay
• Hastanede kalış süreleri;
– Normal doğum 1 gün 1 gece
– Sezaryen 3 gün


• Hastaneye neler götürülmeli?
• Hastaneye gitmeden önce yapılması gerekenler?
• “doğumun yaklaştığını gösteren belirtiler” nelerdir?
• “doğumun belirtileri” nelerdir?


• Valizinizi eşiniz ile birlikte hazırlayınız.
– Doğum ağrıları başladığından itibaren yemek yenmemelidir.
• Şeker/çikolata gibi enerji veren gıdalar alınabilir.
• Sıvı alınabilir; yudum yudum
• Bebek amnion suları gelmemiş ise ayakta duş alınabilir
– Tüy durumu?
• Rahatlama (?)
• Enerji artışı (?)
• Kilo kaybı (?)
• Kontraksiyonların artışı (kesin belirti)
• Nişan
• Suyun gelmesi
• Ağrı (yalancı ağrı?)


• Ağrı nedir?
• Ağrı eşiği nedir?
• Ağrının nedenleri?
• Az ya da çok kanama
• Suyun gelmesi
• Bebek hareketlerinin azalması ya da yokluğu
• Baş ağrısı
• Göz önünde uçuşmalar
• El, ayak, yüzde şişme, ya da normal gelmeyen bir durum
• DERHAL HASTANEYE


• HASTANEYE GİTMEDEN ÖNCE EVDE NELER YAPILABİLİR?
• Belirtileri izlemek
• I. Evrede ağrılar seyrek ve etkin değildir.
• Açıklık 3 cm olmadan aktif eylem kabul edilmez.
• Muayene sonrası gebe eve geri gönderilebilir.
• Ağrılar 3-4 dakikada bir düzenli gelmelidir.
• Ağrılar Ritmik olmalıdır.

• Nefes alma teknikleri, rahatlama teknikleri nasıl sağlanır?
• Nefes alma teknikleri
• Burundan alınan nefes ağızdan üflenerek verilir. Bu işlem yapılırken içinden sayı sayılır. Günde en az 15-20 dakika denenmelidir.
• Rahatlama teknikleri
• Kasları sıra ile gevşetme
• Hayal kurma
• Nefes alma
• Ayakta, oturarak, ve yatarak duruş şekilleri

• Eşler / yardımcılar evde nasıl yardımcı olabilir?
• Beden dilini kullanır
• Moral verebilir, sakinleştirebilir
• Ağrı geliş aralıklarını ve ağrı süreleri saat tutarak kaydedebilir
• Belini ovabilir
• Nefes alma alışkanlıklarını birlikte yapabilir
• Masaj yapabilir; sarılabilir


• II. Evre;
– Rahim ağzının tam açılmasından bebeğin doğumuna kadar geçen süre
• Kontraksiyonlarda ıkınma hissi oluşur
• Anne sancı aralarında derin nefes alarak gevşemeye çalışır
• Sancı sırasında ıkınma ve o sırada nefes tutmaya çalışır
– Epizyotomi (kesi) (?)
– Utero-plasenter dolaşım
– İlk soluk alma
– Bebeğe müdahale
– Bebeğin durumu (rengi, hareketleri, ağlaması)
– Parmak – ayak izi alınır, bebek kartı yazılır
– Bebek anne ile iletişim kurar


• III. Evre;
– Bebeğin doğumundan placentanın çıkmasına kadar geçen süre
• Placentanın ayrılması ve çıkması
• Epizyotomi kesisi varsa dikilmesi
• Kanama kontrolü

• 2 saat kadar doğumhanede kanama kontrolü için beklenir.
• Bebek silinir, tartılır, boyu ölçülür, künyesi takılır, ayak izi alınır
• Anne emzirmek isterse personel yardımcı olur

• Normal doğum dışında hangi doğum tiplerini biliyoruz?
• Doğum tipleri
– İndüksiyonlu (ağrı iğnesi, serum)
– Vakum / forseps uygulamalı
– Sezaryen
– Epidural anestezili

• Hangi durumlarda vakum ya da forseps kullanılır?
• Doğumun uzaması
• Bebeğin baş yapısında uzama
• Deri altında zedelenme ve şişlik
• Zedelenme ve şişlikler geçicidir
• Forseps kaşıklarının izi de geçicidir
Sezaryan
• Sezaryan nedir?
• Niçin başvurulur?
• Riskleri ve yararları nelerdir?
• Hastanede kalma süresi nedir?
• Sezaryanden sonra iyileşme ne kadar sürer?

• Sezaryana hazırlık
– Annenin hazırlanması
– Ameliyathanenin hazırlanması
– Çocuk doktorunun hazırlanması
• Anne açısından sezaryan nedenleri;
• Bebek açısından sezaryan nedenleri;


• Tıbbi bir neden yokken anneler neden sezaryan olmak isterler?
• Sezaryan olmaya iten nedenler;
– Ağrıdan korkma
– Daha önce doğum yapmış kadınların anlattıkları kötü deneyimler
– Bebeğin sağlığı
– Doktorun zaman yönetimi

• “Ağrısız doğum” nedir?
• Epidural analjezi herkese uygun mu?
• Ağrısız doğum = epidural analjezi
– 4 cm açıklık oluşana dek uygulanmaz
– Ek maliyet
– Her yerde olmayabilir
– Hipotansiyon
– Baş ağrısı
– Ikınma güçlüğü
– Yanlış uygulama!

Kompozisyon ödevi
• Tatil güzeldir çünkü …………………………….
• Doğum güzeldir çünkü ………………………………..
Bebek dostu hastane
• Doğumdan taburcu olana dek anne ve bebeğini ayırmayan ve emzirmeyi destekleyen, bu konuda Sağlık Bakanlığı’ndan “BEBEK DOSTU” belgesi almış olan hastaneler için kullanılan deyim.
Doğum belirtileri
• Rahatlama
• Kontraksiyonların artması
• Kilo kaybı
• Enerji artışı
• Nişan
• Suyun gelmesi
• Ağrı
• Yalancı ağrılar
• Ağrı eşiği
• Nefes alma teknikleri
• Rahatlama teknikleri
– Kasları sıra ile gevşetme
– Hayal kurma
– Nefes alma

DOĞUMDA İLK ÇÖZÜM; NORMAL DOĞUM OLMALI


(Bu yazıyı AHUNAME gazetemizin NİSAN 2009 sayısında ayrıca okuyabilirsiniz.)

Ahu Hetman Hastanesi olarak gebeliğini izlediğimiz hastaların, daha gebeliğin ilk aylarında en sık sordukları soru; “Doğumum nasıl olacak? Normal doğum yapabilecek miyim?” şeklindedir.

Bu sorunun yanıtı açık ve nettir; elbette / öncelikle NORMAL SPONTAN VAGİNAL DOĞUM hedefimizdir.

Hastaların inanışı; gebeliğin başında SEZARYEN riski varsa, bunun hemen anlaşılacağı, ilk baştan doğum şeklinin belirlenebileceği yönündedir.


Bu doğru değildir. Sezaryen riskinden ilk başta söz edebilmek gerçekci olamaz. Başvurulan referans hastanelere göre farklılık gösterse de her şeye karşın oluşabilecek Sezaryen riski istatistiksel olarak %15-25 arasındadır.

Eğer boyunuz 1,50 cm. den az ve gelen bebek 3-3,5 kg dan fazla ise sezaryen ile doğum riski, BAŞ – LEĞEN KEMİĞİ UYUŞMAZLIĞI nedeni ile artmıştır.

Eğer son 1-2 haftaya gelindiğinde bile bebek ters geliyorsa, yani MAKAT GELİŞİ varsa, tabii ki sezaryen riskiniz artmıştır. Elektif (seçici) olarak size sezaryen tabii ki önerilecektir.

Eğer ilk aylarda şüphelenilen bir durum son aylarda da kesinlik kazanmışsa; PLACENTA DOĞUM KANALINI TÜMÜ İLE KAPATMIŞ ise, sizin için en iyi seçim sezaryen olacaktır.

Eğer çoğul (ikiz, üçüz gibi) gebeliğiniz var ve doğum konusunda bebeklerin en az travmaya maruz kalmaları planlanıyorsa, tabii ki sezaryen tercih edilebilecektir.

Eğer erken doğum nedeni ile başvurmuş, doğum engellenememiş ve bebek daha 32. – 34. haftalarda önlenemez şekilde geliyorsa, doğum doktorunuz ve çocuk uzmanının tercihi acil sezaryen olabilecektir…

Eğer önceden sezaryen geçirmiş iseniz, sezaryen sonrası normal doğum şansınız ve riskleriniz size anlatılacak; belki de büyük olasalıkla sezaryen tercih edilecektir.

Eğer annenin genital bölgesinde doğumu engelleyen aktif bir herpes enfeksiyonu varsa, vaginal doğum tercih edilmeyecektir.

“Anne isteği ile sezaryen” günümüzde bizlerin de sıkıntı çektiği yeni bir eğilimdir. Bunda kadın-doğum uzmanlarının yanlış yönlendirmeleri olabilirse de, iyi bir gebelik öncesi eğitim bunun önünü kesebilecektir. Tüp bebekle elde edilen gebeliğe verilen aşırı titizlenme, sonuçta o merkezlerin yönlendirmeleri ile de “anne isteği ile sezaryen”e dönüşebilmektedir. Ya da 35 yaş üzeri ilk gebeliklerde, bir daha gebeliğin elde edilmesinin güçlüğü söz konusu edilerek “anne isteği” yaratılabilmektedir. Hasta Hakları yönünden bakıldığında elbette anne adayının böyle bir istekte bulunma hakkı vardır. Ama tek koşulla; gebelik öncesi doğru ve bilimsel bilgi desteği verilmek koşulu ile.



Biz AHU HETMAN doğum ekibi olarak %28 dolayında önceden sezaryen geçirmiş hasta ile karşılaşmaktayız. Bu grup hastayı, sezaryen sonrası normal doğum denemenin risklerini anlatarak, çoğu zaman elektif (planlı) sezaryene almaktayız. Geri kalan gebelerimizin yarısına yakını normal doğum gerçekleştirmekte; doğum eylemi sırasında tıbbi endikasyonlar oluşuyorsa sezaryen[1] ile doğum yapmaktadır.

Her doğum eylemi, anne adayının üstleneceği tatlı bir telaş ve belki de ilk kez tanışacağı bir ağrı kürü ile mutlaka denenmeli ve doğum eyleminin bizi götürdüğü yerde; sıkıntı çekmeden dünyaya getirilecek bir bebeğin karşılanma biçimi yaşanmalıdır.

Bu şölene sizleri de bekleriz.





___________________________




[1] Sezaryen kararı en sık doğum eylemi başladıktan sonra doğumun ilerlememesi ve fetusa ait problem geliştiği durumlarda verilmektedir.





_____

5 Mart 2009 Perşembe

Toplantı Duyurusu



7 Mart 2009 Cumartesi ANNELER KULÜBÜ'nün daveti üzerine KARACAN POINT CENTER'daki haftalık toplantıya konuk konuşmacı olarak katılacağız.


Tüm Ahu Hetman Blog okurlarını bu toplantıya bekliyoruz..


7 Mart 2009 saat 11:00 - 13:00 Karacan Point Center.